Częstym zjawiskiem w procesie karnym jest występująca u pokrzywdzonych i świadków obawa przed zasiadającymi na ławie oskarżonych osobami. Skutkuje ona często niepełnymi zeznaniami oraz niemożliwością przypomnienia sobie zdarzeń i osób. Dowód z zeznań takiego świadka lub pokrzywdzonego często nie ma zbyt dużej wartości dowodowej dla sądu rozpoznającego sprawę co może bezpośrednio i negatywnie przełożyć się na całe postępowanie karne.

Ministerstwo Sprawiedliwości poprzez przygotowanie nowej ustawy o ochronie i pomocy dla pokrzywdzonego i świadka zamierza przeciwdziałać powyższemu zjawisku. Podstawowym jej założeniem jest zapewnienie ochrony i pomocy świadkowi lub pokrzywdzonemu, który zeznając, ma uzasadnione obawy o własne bezpieczeństwo i życie. Warto zwrócić również uwagę, że nieistotne będzie już czy sprawa dotyczy zorganizowanej grupy przestępczej, rozboju, czy też innej sprawy karnej. Poniżej przedstawiamy główne sposoby udzielenia pomocy i ochrony:

- zasadą będzie zachowanie poufności danych teleadresowych świadków i pokrzywdzonych, do których wgląd będzie miał tylko sąd i organy śledcze,
- świadkowie i pokrzywdzeni będą mogli zeznawać w formie wideokonferencji,
- świadkowie i pokrzywdzeni będą mogli liczyć na ochronę na czas czynności procesowej, w tym ochronę osobistą oraz pomoc techniczną w postaci np. zmiany miejsca zamieszkania czy zapewnienia środków na życie.

W zależności od przedmiotu procesu karnego oraz stopnia zagrożenia świadek lub pokrzywdzony będzie mógł liczyć na stosowną ochronę. Zgodnie z przedmiotową ustawą, decyzja o udzieleniu ochrony lub pomocy będzie podejmowana na wniosek zainteresowanego, sądu lub prokuratury. Co ważne, może ona zastać udzielona tylko za zgodą zagrożonego świadka. Decyzję w przedmiocie zapewnienia ochrony czy pomocy będzie podejmował właściwy komendant policji i to w terminie 2-ch tygodni od dnia złożenia wniosku. Zostaną również ustanowieni specjalni koordynatorzy działający przy komendantach policji, których zadaniem będzie współpraca w udzielaniu ochrony oraz zapewnienie wszelkiej niezbędnej świadkom i pokrzywdzonym pomocy.

Ustawa została ogłoszona w Dzienniku Ustaw w dniu 8 kwietnia 2015 r.

Źródło: Ustawa z dnia 28 listopada 2014 r. o ochronie i pomocy dla świadka i pokrzywdzonego.

Opublikowano 10 kwietnia 2015 r.