Z dniem 1 marca 2017 roku weszły w życie znowelizowane przepisy Kodeksu karnego, wprowadzające istotne zmiany w zakresie penalizacji przestępstw podatkowych.

Nowelizacja wprowadza m.in. następujące typy przestępstw:

- podrobienie lub przerobienie faktury w celu użycia za autentyczną lub używanie jako autentycznej, zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

- wystawienie fikcyjnej faktury lub faktur zawierających kwotę należności głównej, której wartość lub łączna wartość przekracza 200.000 zł, zagrożone karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.

Surowsza odpowiedzialność karna będzie miała miejsce w przypadku faktur na kwotę ponad 5 mln złotych, a także w przypadku, gdy sprawca uczynił sobie z popełnienia przestępstwa stałe źródło dochodu. Wówczas kara będzie wynosić od 3 do 15 lat pozbawienia wolności.

Najsurowsza kara, tj. 25 lat pozbawienia wolności, została przewidziana w przypadku podrabiania lub przerabiania faktur oraz wystawiania fikcyjnych faktur, gdy ich wartość przekracza 10 mln zł. Zmiana ta wzbudza wiele kontrowersji, bowiem dotychczas tak surowa odpowiedzialność była przewidziana wobec najcięższych przestępstw wymierzonych przeciwko życiu. Śmiało można stwierdzić, że nowe prawo będzie nieubłagane dla osób, które trudnią się oszustwami podatkowymi. Nawet w przypadku czynów mniejszej wagi ustawodawca nie zrezygnował z kary pozbawienia wolności. Ponadto, w razie skazania za przestępstwa mniejszej wagi sądy będą mogły wymierzać kary grzywny w wysokości 3000 stawek dziennych, a więc nawet do kwoty 6 mln zł.

Warto zauważyć, że wraz z początkiem bieżącego roku zaostrzeniu uległa również odpowiedzialność karnoskarbowa. Zgodnie ze znowelizowanym Kodeksem karnoskarbowym, wystawienie faktury lub rachunku w sposób nierzetelny albo posługiwanie się takim dokumentem jest zagrożone karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od roku, albo obu tym karom łącznie.

Sprawcy opisanych powyżej przestępstw (z wyłączeniem przypadków mniejszej wagi) będą mogli liczyć na nadzwyczajne złagodzenie kary, jeżeli zawiadomią o przestępstwie i ujawnią wszystkie istotne okoliczności przestępstwa, a także wskażą czyny pozostające w związku z popełnionym przestępstwem i ich sprawcą, zanim organ powołany do ścigania przestępstw się o nich dowiedział. Sprawcy, którzy dodatkowo zwrócą korzyść majątkową osiągniętą z popełnionego przestępstwa w całości lub w istotnej części, będą mogli ewentualnie liczyć na odstąpienie wobec nich od wymierzenia kary.

Z powyższymi zmianami wiąże się również zmiana procedury ścigania przestępstw podatkowych. Postępowanie przygotowawcze względem przestępstw związanych z oszustwami podatkowymi będzie prowadził prokurator lub policja. Oznacza to, że z postepowania przygotowawczego wykluczone zostaną organy skarbowe.