18 kwietnia 2017 roku weszła w życie ustawa z dnia 9 marca 2017 roku o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów, która, zgodnie z założeniami Ministerstwa Finansów, ma uszczelnić system podatkowy i w związku z tym zasilić budżet państwa o ok. 1.4 mld zł w latach 2017 i 2018.

Powołanemu ustawą systemowi monitorowania drogowego, co do zasady, podlegać będzie przewóz alkoholu i paliwa, których objętość przekracza 500 litrów, a także przewóz suszu tytoniowego bez względu na jego ilość w przesyłce.

Przesyłki zawierające wyżej wymienione towary będą podlegały zgłoszeniom do rejestru prowadzonego przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, który zarazem będzie administratorem danych przetwarzanych w tym rejestrze. Rejestr będzie prowadzony poprzez system internetowy.

Obowiązkiem zgłoszenia objęty będzie każdy przewóz, zarówno ten rozpoczynający się na terytorium kraju, przewóz z terytorium państwa członkowskiego albo z terytorium państwa trzeciego, a także przewóz między państwami. W zależności od tego, jaki przewóz będzie miał miejsce zobowiązanym do zgłoszenia będzie odpowiednio wysyłający towar, odbierający albo przewoźnik. Ustawa określa szereg danych, które będzie trzeba podać podczas zgłoszenia, a także podczas jego aktualizacji lub uzupełnienia. Zwrócić przy tym należy uwagę, że zgłoszenie musi nastąpić przed rozpoczęciem przewozu.

Skutkiem zgłoszenia będzie natomiast nadanie ważnego przez 10 dni numeru referencyjnego, który będzie przekazywany przewoźnikowi. Warto również odnotować, że ustawa nakłada na przewoźnika obowiązek odmówienia przyjęcia przewozu towarów podlegających zgłoszeniu w przypadku nieotrzymania numeru referencyjnego.

Ponadto, ustawa tworzy system kontroli, który będzie polegać na sprawdzeniu przestrzegania obowiązków przewidzianych ww. ustawą w zakresie dokonywania, uzupełniania i aktualizacji zgłoszenia, posiadania numeru referencyjnego, a także w zakresie zgodności danych zawartych w zgłoszeniu ze stanem faktycznym. Kontrolę będą sprawować funkcjonariusze Służby Celno-Skarbowej, a także Policji, Straży Granicznej oraz Inspekcji Transportu Drogowego.

W zależności od tego na kim ciążą obowiązki przewidziane ustawą, w przypadku braku zgłoszenia lub jego aktualizacji albo stwierdzenia, że towar nie odpowiada np. co do ilości towarowi wskazanemu w zgłoszeniu organy administracji celno-skarbowej będą nakładać kary pieniężne, które wyniosą nawet 20.000 zł.

Tzw. pakiet transportowy wzbudza wiele kontrowersji wśród przedstawicieli branży transportowej. Jakkolwiek idea uszczelnienia systemu i zwiększenia kontroli przewozu towarów wrażliwych spotkała się z generalną aprobatą, to wskazuję się, że jest ona wymierzona w niewłaściwe podmioty. Zdaniem organizacji transporotowych to podmioty zlecające przewóz i dokonujące obrotu, powinny ponosić większą odpowiedzialność.

Jak zostało wspomniane powyżej, ustawa weszła w życie 18 kwietnia 2017 roku, za wyjątkiem przepisów dotyczących nakładania kar, które wejdą w życie z dniem 1 maja 2017 roku.